พอดซ่อนร้าย : บุหรี่ไฟฟ้าแปลงร่างที่กำลังพรากอนาคตเด็กไทย
เด็กและเยาวชน รวมถึงคนรุ่นใหม่ของเราจำนวนไม่น้อยกำลังหลงอยู่กับรูปลักษณ์ สีสัน กลิ่นรส และภาพทางการตลาดของบุหรี่ไฟฟ้า ทำให้ถูกดึงเข้าไปสู่วงจรของการเริ่มสูบบุหรี่ไฟฟ้า โดยผู้ที่สูบบุหรี่ไฟฟ้าหลายคนไม่รู้เลยว่าสิ่งที่ตนเองถืออยู่นั้น คือ "ระเบิดเวลา" ดีๆนี่เอง ที่พร้อมจะทำลายอนาคตและทิ้งภาระให้โลกที่พวกเขาจะต้องเติบโตไปในวันข้างหน้า
ประโยคข้างต้นไม่ใช่ภาพจินตนาการที่เกินจริง แต่เป็นความจริงที่เกิดขึ้นแล้วในทุกวันในสังคมไทย บุหรี่ไฟฟ้า ถูกอห่อหุ้มด้วยรูปลักษณ์ทันสมัย สีสันสดใส การแต่งกลิ่นสารเคมีกลบความอันตรายของสารอันตราย ถึงแม้รูปลักษณ์และภาพลักษณ์จะถูกปรุงแต่งให้ดูไม่อันตรายหรืออันตราย แต่อุปกรณ์ประเภทนี้ก็แฝงอันตรายที่รอการระเบิดเสมือน "ยาพิษที่เคลือบน้ำตาล" และเมื่อถึงเวลาระเบิดบุหรี่ไฟฟ้านี้ก็จะพรากอนาคตอันสดใสของคุณและคนที่คุณรักไปทีละน้อย และทิ้งมรดกที่ไม่พึงประสงค์ไว้ให้โลกใบนี้ต่อไป
‘บุหรี่ไฟฟ้า’ หรือที่หลายคนเรียกว่า ‘พอด’ ได้แทรกซึมเข้าสู่ชีวิตของคนรุ่นใหม่และแพร่กระจายอย่างรวดเร็ว จากการที่วางแผนที่มีกลไกและแยบยล สร้างความเย้ายวลในตัวสินค้าทำให้กลุ่มเป้าหมายมองข้ามอันตรายจากบุหรี่ไฟฟ้าและยังสร้างภาพลักษณ์ให้ตัวเองดูไม่อันตรายโดยแฝงตนเองเข้าไปมีส่วนร่วมกับรูปแบบการใช้ชีวิตของกลุ่มเป้าหมาย วันนี้เราจะมาเจาะลึกถึงกลไกอันซับซ้อนที่ซ่อนอยู่เบื้องหลังสิ่งที่มองเห็น เพื่อเปิดเผยความจริงอันขมขื่นที่ทุกคนควรรู้
ภาพมายาที่ดึงดูดใจ : เมื่อ "รูปลักษณ์" กลายเป็นกับดัก
ลองจินตนาการดูว่า หากลูกหลานของเราที่อยู่ในวัยใสซื่อ กำลังเผชิญหน้ากับผลิตภัณฑ์บุหรี่ไฟฟ้าที่ไม่เหมือนบุหรี่มวนแบบเดิมอีกต่อไป สิ่งที่พวกเขาเห็นคือสินค้าที่มีรูปทรงคล้ายของเล่น ปากกา แฟลชไดรฟ์ ตัวของเล่น การ์ตูนที่คุ้นเคย หรือแม้แต่อุปกรณ์ที่ดูแฟชั่น
สิ่งที่น่าตกใจยิ่งกว่าคือ บุหรี่ไฟฟ้าเหล่านี้มาพร้อมกับรสชาติและกลิ่นที่หลากหลายมากถึง 16,000 กลิ่น ตามข้อมูลขององค์การอนามัยโลก ไม่ว่าจะเป็นผลไม้สดชื่น ขนมหวานน่ารับประทาน โคล่าซ่าๆ หรือแม้แต่รสชาติที่เลียนแบบเครื่องดื่มยอดนิยมของวัยรุ่น
นี่คือสิ่งที่เราเรียกว่า "การตลาดแบบล่อลวง" ที่บรรดาผู้ผลิตใช้เป็นกลยุทธ์ในการดึงดูดกลุ่มเป้าหมายใหม่ นั่นคือ เด็กและเยาวชน พวกเขาสร้างภาพลักษณ์ให้บุหรี่ไฟฟ้าดู เท่ ทันสมัย ไร้อันตราย และที่สำคัญคือ เข้าถึงได้ง่าย ผ่านช่องทางออนไลน์ อินฟลูเอนเซอร์ โซเชียลมีเดีย และแม้แต่ในพื้นที่ที่เด็กๆ ใช้ชีวิตประจำวัน
ตัวเลขจากการสำรวจในไทยเผยให้เห็นภาพที่น่ากังวลต่ออัตราการสูบบุหรี่ไฟฟ้า อาทิ
- ภาพรวมจำนวนผู้ใช้บุหรี่ไฟฟ้าพุ่งสูงขึ้น ขณะที่ในประเทศไทยมีสถิติที่น่าตกใจเกี่ยวกับบุหรี่ไฟฟ้าไม่น้อย เช่น คนไทยสูบบุหรี่ไฟฟ้าเพิ่ม 11.44 เท่า จากปี 2564 ทำให้มีจำนวนผู้สูบเพิ่มเป็น 900,459 คนในปี 2567
ที่มา: https://www.hfocus.org/content/2025/06/34426 - ถ้าเน้นเข้ามาที่กลุ่มวัยรุ่น เยาวชน และคนรุ่นใหม่ ข้อมูลจากปี 2565 พบว่า
- เยาวชนจนถึงอายุไม่เกิน 25ปี เคยสูบบุหรี่ไฟฟ้า เฉลี่ยสูงถึง 25%
- ประชาการทั้งหมดที่สูบบุหรี่ไฟฟ้า 38% ของผู้สูบบุหรี่ไฟฟ้าอยู่ในช่วงอายุ 15-24 ปี
- จำนวนเด็กและเยาวชนไทยที่สูบบุหรี่ไฟฟ้าเพิ่มสูงขึ้น 5.3 เท่าในรอบ 7 ปี (พ.ศ. 2558-2565)
- เด็กและเยาวชนไทยอายุ 13-15 ปี สูบบุหรี่ไฟฟ้าเพิ่มขึ้น โดยกว่า 90% สูบครั้งแรกเพราะเพื่อนชวน
- และยังพบว่าเยาวชนหญิงกลายเป็นกลุ่มเสี่ยงสำคัญในการเข้าสู่วงจรบุหรี่ไฟฟ้า เปรียบเทียบจากที่เสี่ยงน้อยในการเข้าสู่วงจรการสูบบุหรี่มวน
ที่มา: https://www.facebook.com/TRCTobaccoControlResearch/posts/870301581798467/ - จะเห็นได้ว่าข้อมูลสถานการณ์ล่าสุดในช่วง 1-2 ปีที่ผ่านมา (พ.ศ. 2565-2567) บ่งชี้ว่า กลุ่มเด็กและเยาวชน (อายุ 9-15 ปี) เคยลองสูบบุหรี่ไฟฟ้า พุ่งสูงขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ โดยอัตราในกลุ่มวัยเด็กและวัยรุ่นบางช่วงอายุ อาจสูงถึง 17-43%
ตัวเลขเหล่านี้ไม่ใช่เพียงสถิติ แต่เป็น "สัญญาณอันตราย" ที่บ่งบอกว่าเด็ก ๆ เยาวชน รวมถึงคนรุ่นใหม่ของเรากำลังเดินเข้าสู่กับดักที่วางไว้อย่างแยบยล จึงเป็นที่มาที่ สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) และภาคีเครือข่าย กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข มูลนิธิรณรงค์เพื่อการไม่สูบบุหรี่ ศูนย์วิจัยและจัดการความรู้เพื่อการควบคุมยาสูบ (ศจย.) สถาบันยุวทัศน์แห่งประเทศไทย ราชวิทยาลัยแพทย์ ต้องสื่อสารให้ประชาชนในสังคม โดยเฉพาะกลุ่มเป้าหมายทางการตลาดของบุหรี่ไฟฟ้า เด็ก เยาวชน และคนรุ่นใหม่ ตระหนักให้ได้ว่าบุหรี่ไฟฟ้า หรือ พอดที่ถืออยู่ในมือนั้นไม่ได้ปลอดภัยอย่างที่คิด แถมยังอันตรายต่อสุขภาพ และอนาคต
ในปี 2568 นี้ สสส. และภาคีเครือข่ายเพื่อลดการสูบบุหรี่จึงสื่อสารอันตรายของบุหรี่ไฟฟ้าผ่านแคมเปญ “บุหรี่ไฟฟ้า รู้ไว้ ร้ายจัด” โดยเล่าเรื่องผ่านอุปกรณ์การสูบอย่างบุหรี่ไฟฟ้า ทรง ทอยพอด ทรงแทงก์ ที่มีความน่าดึดงดูดให้อยากถืออยากลอง แท้จริงนั้นข้างในนั้นคือเครื่องมืออันตรายที่เต็มไป
ด้วยสารเคมีอันตรายที่สามารถทำร้ายผู้สูบพอดไม่ว่าจะเป็น - ผลกระทบต่อปอดจากโรคปอดอักเสบเฉียบพลัน หรือที่หลายคนเรียกว่า โรคอิวาลี่ EVALI
- ผลกระทบต่อพัฒนาการทางสมองของกลุ่มเป้าหมายจาก นิโคตินและสารเคมีอื่นๆ
- ผลกระทบต่อการเกิดการอักเสบรุนแรงจากสารเคมีในไอน้ำมันระเหยจากบุหรี่ไฟฟ้า
จึงอยากชวนผู้ที่สนใจชม และติดตามสปอตรณรงค์ “บุหรี่ไฟฟ้า รู้ไว้ ร้ายจัด” โดย สปอตรณรงค์และการสื่อสารชุดนี้ตั้งใจเปิดโปงความอันตรายขอบุหรี่ไฟฟ้าให้เห็นตัวผลิตภัณฑ์ที่ดูดี ภาพลักษณ์ที่ดึงดูด แต่นั้นแหละคือกลลวงจากบุหรี่ไฟฟ้า ฆาตกรรูปแบบใหม่ที่สังคมไทยต้องระวัง
แคมเปญรณรงค์ชุดนี้ จะค่อยเปิดเผยอันตรายของบุหรี่ไฟฟ้าให้เห็นกันยาวผ่านสปอต จำนวน 4 เรื่อง ทั้งเรื่องปอด เรื่องสมอง และเรื่องการอักเสบรุนแรง โดยสปอตรณรงค์ 2 เรื่องแรกนี้ จะเผยกลลวงเรื่อเพราะมันกำลังลวงให้คนสูบ เมื่อร่างกายรับไม่ไหวปอดของผู้สูบจะถูกทำร้าย ร้ายสุดคือไม่อยู่ในสภาพที่ฟื้นฟู หรือกลับมาปกติได้
รับชมก่อน รู้ก่อน เลิกก่อนที่จะสาย
ลองรับชมและคุณอาจจะรู้อันตรายที่ซ่อนอยู่ของบุหรี่ไฟฟ้า บุหรี่ไฟฟ้า รู้ไว้ ร้ายจัด ทำปอดอักเสบเฉียบพลัน
Online : Wonderland : สวนสนุกที่ไม่อยากให้ใครเผลอเข้าไป
https://youtu.be/bQ7U_Y25AdM
TVC : กระทบปอด : ฆาตกรที่จะมาเอาปอดของผู้สูบพอด
https://youtu.be/E57yixiwb7k
หากใครเริ่มรู้สึกว่าบุหรี่ไฟฟ้ามันร้ายจัด แต่อยากอ่านข้อมูลความร้ายของบุหรี่ไฟฟ้าเพิ่ม สามารถ อ่านข้อมูลใน คู่มือฉบับใหม่ปี 2025 “บุหรี่ไฟฟ้า รู้ไว้ ร้ายจัด”
https://creativehealthcampaign.thaihealth.or.th/microsite/icanchange/Tobacco/บุหรี่ไฟฟ้า/content/4632
แหล่งข้อมูลเพิ่มเติม 1
- https://www.hfocus.org/content/2025/06/34426
ภาพรวมจำนวนผู้ใช้บุหรี่ไฟฟ้าพุ่งสูงขึ้น ขณะที่ในประเทศไทยมีสถิติที่น่าตกใจเกี่ยวกับบุหรี่ไฟฟ้าไม่น้อย เช่น คนไทยสูบบุหรี่ไฟฟ้าเพิ่ม 11.44 เท่า จากปี 2564 ทำให้มีจำนวนผู้สูบเพิ่มเป็น 900,459 คนในปี 2567 - https://www.facebook.com/TRCTobaccoControlResearch/posts/870301581798467/
"ศูนย์วิจัยและจัดการความรู้เพื่อการควบคุมยาสูบบุหรี่ไฟฟ้า: สถิติเยาวชน - https://www.thaihealth.or.th/wp-content/uploads/2024/07/คู่มือ-บุหรี่ไฟฟ้าภัยร้ายซ่อนลึก.pdf
- คู่มือบุหรี่ไฟฟ้าภัยร้ายซ่อนลึก สสส. - https://www.ddc.moph.go.th/brc/news.php?news=44659&deptcode=brc
กรมควบคุมโรค เตือนนักสูบบุหรี่ไฟฟ้า เสี่ยง “โรคมะเร็ง” ผลวิจัยพบสารพิษกลุ่มโลหะหนักในบุหรี่ไฟฟ้า - https://www.trc.or.th/th/ข่าวสาร/ข้อเสียบุหรี่ไฟฟ้า.html
"ศูนย์วิจัยและจัดการความรู้เพื่อการควบคุมยาสูบ” บุหรี่ไฟฟ้า: ส่วนประกอบ ความเสี่ยง และข้อเสียบุหรี่ไฟฟ้าต่อสุขภาพ/ปอด/หัวใจ - https://www.who.int/thailand/news/feature-stories/detail/e-cigarettes-contain-hazardous-substances--addictive-and-harmful
World Health Organization E-cigarettes contain hazardous substances, addictive and harmful - https://www.hfocus.org/content/2021/10/23393
แพทย์พบควันบุหรี่ไฟฟ้ามีสารเคมี 56 ชนิดในระดับสูงกว่าบุหรี่ธรรมดา - https://bangpo-hospital.com/electric-cigarette/
โทษของบุหรี่ไฟฟ้า โรงพยาบาลบางโพ
แหล่งข้อมูลเพิ่มเติม 2
เรื่องที่เกี่ยวข้อง
